Nata de coco

Halos dalawang linggo na noong binili namin ang isang bote ng nata de coco. Para kasing natakam ako nang madaanan naming ang salansan sa grocery. Naalala ko ang sarap ng halu-halo. Kinulit ako ng kinawilihan kong tamis kaya, ayun, kinumbinsi ko ang sarili kong hindi naman luho ang dagdag na P36 sa pinamili namin. Muni ko pa, lalantakan ko ang nata de coco kapag may nagawa akong “amazing” sa susunod na mga araw.

Noong sabado, birthday ni Olive. Kaklase ko s’ya noong high school. Simula nang maging magka-Friendster kami, madalas kaming nagkakausap sa telepono. Parang may kinalaman sa manpower sourcing ang trabaho n’ya. Maganda at mukhang bigatin na s’ya. (Ikaw pa naman ang makabili at makapagpundar ng bahay at lupa sa Tagaytay.) Maaga s’ya kung tumawag at ang una n’yang linya, “Gising ka na ba?” Pumupungas akong sasagot ng “oo” habang pinipilit na huwag ipahalatang parang galing pa sa puyat ang boses ko. Pinag-uusapan namin ang kalagayan ni Mary Ann at kung paano n’ya nilalabanan ang kanser, ang paghahanap ng trabaho ng mga kapatid ko, ang balak na pagbabakasyon, at marami pang mga bagay na nasa pagitan ng tuwa at saklap. Kaya nang mang-imbita s’ya sa birthday n’ya, sinigurado kong mababakante ako.

Pinagmaneho ako ng kapatid kong si Glenn. Malayo kasi ang Cainta sa Ugong. Baka problema ang pagpunta at ang pag-uwi. Bago magpunta sa venue, dinaanan ko muna si Emer sa South Supermarket. Dahil nagpalinis s’ya ng kuko, natuwa akong makitang naka-tsinelas din s’ya. Sabi kasi ni Olive, may pool sa venue na nirentahan n’ya. Ayun, nag-tsinelas ako. Para pag busog o lasing na, kaunting babad ng paa sa tubig. OA naman kasi kung magdadala pa ako ng swimming trunks. Mahirap masabihang excited. Nang makahagilap kami ng Absolut vodka na pang-regalo, bumiyahe na kami. Dahil may sasakyan din si Emer, bumuntot na lang s’ya sa amin. Nag-text si Jennifer na malabong madaanan naming s’ya dahil pauwi pa rin lang sila galing sa isang out-of-town affair. (Hindi rin makakapunta si Bobby dahil may lakad kinabukasan.)

S’yempre, hindi ko na pahahabain ang k’wento na naligaw kami at nahilo sa kahahanap ng venue baka kasi lumabas na wala kaming sense of direction. Basta nakarating kami sa venue. Period. Nang nakababa kami ng sasakyan, halos sabay kaming nagkatinginan ni Emer. Engrande pala ang handaan. Sitdown dinner ang setup para sa sandaang tao o higit pa. May live band. At sangkatutak ang pagkain. Naka-uniform pa ang waiters. Malayo ‘yon sa iniisip naming intimate na gabi ng kamustahan at tagayan. Natawa kami kasi kaming dalawa lang ang naka-tsinelas. Na-insecure lang ako kasi parang cheap ang tsinelas ko kung itatapat sa suot ni Emer. He, he.

Nang salubungin kami ni Olive, todo-ngiti lang kami para hindi mahalatang nawindang kami sa nadatnan namin. Nang makahanap kami ng p’westo, doon lang ako nakabalita kay Emer. Nitong summer lang pala n’ya naisipang tumanggap ng freelance work. HR-related. Ayos naman daw. Masaya, exciting, at rewarding. Malayo ‘yon sa tinapos n’yang kurso (na IT yata) pero mukhang seseryosohin n’ya. Nasa abroad na lahat ng kamag-anak n’ya. Habang panay ang ring ng celphone n’ya, nabanggit n’ya ang tampo n’ya sa nanay n’ya at kung paanong nagtulak ‘yon sa kan’ya para tuparin kung anuman ang totoong gusto n’ya sa buhay. Nang tanungin ko s’ya kung bakit ‘di n’ya sinasagot ang tawag, kaswal lang n’yang sinabing gusto n’yang turuan ang tumatawag, na dapat ‘di noon sinasayang ang pagmamahal at pagtitiwala n’ya. Hindi na ako nag-follow up.

Kasabay naming dumating si Edwin. Isa na siyang dentista. Matapos ang ilang taon sa abroad, umuwi s’ya para buksan ang sarili n’yang klinika. Balak n’ya lumipat ng p’westo. Nurse ang asawa n’ya at nasa abroad. Kaya bukod sa practice n’ya, pinangangatawanan din n’ya ang pagiging nanay.

Tapos, bigla naming naramdaman ang meaning ng energy nang dumating si Abby. Kasama n’ya ang asawa n’ya, si Mike. Sila pala ang unang dumating at kanina pa lumalantak ng barbecue. Malalaking how are you ang binitiwan namin complete with beso-beso. Mabuti at nakilala n’ya ako at namukhaan naman si Emer. Sobra ang pressure nang ‘di n’ya maalala ang name ni Edwin. (Offer ang sweet smile, humingi s’ya ng apology. Naaksidente pala s’ya. Nabunggo – o nakabunggo? – ang kotse n’ya. Naalog daw ang utak.)

Trainer si Abby. Kakalipat lang n’ya sa isang insurance company galing sa isang manufacturing firm. Malaki raw ang adjustment pero mas tipo n’ya ang ginagawa ngayon. Rumaraket din s’ya sa labas basta tinawagan ng contacts n’ya. Hindi na kami nagtaka nang kinalaunan, s’ya na ang nag-host ng game portion ng party. Parang ‘di s’ya naubusan ng pagod kahit ang “audience” ay tutok sa pagkain at parang patay-malisya sa mga pakulo n’ya.

Nang kumakain na kami ng dessert, sunod-sunod nang dumating ang iba pang kaklase namin.

Si Nancy, na nakatira lang sa malapit. Parang fulltime housewife s’ya. S’ya ang favorite i-volunteer ng grupo sa games. Pinakanakakatawa ‘yong kinant’yawan s’yang nagno-nosebleed dahil English ang instructions ni Abby. Sa dami nang sinalihan n’yang games, ni isang beses ‘di s’ya nanalo. (Sayang. Fabulous pa naman ang prizes. Boy Bawang, among others.)

Si Wendy, na bumiyahe pa mula sa Bicol. Ulirang maybahay din. Kay Olive s’ya magpapalipas ng gabi. Doon na pala s’ya sa Bicol simula nang nakapag-asawa. Taga-DBP ang asawa n’ya. Big time. Bida s’ya nang lumabas ang pili na pasalubong n’ya para sa mga nanay na katulad n’ya.

Si Tess, na simpleng-simple pa rin. Parang hindi s’ya tumanda. Nakakainggit. Supervisor s’ya sa isang factory sa Valenzuela. Hindi ko naitanong kung sino ang napangasawa n’ya o kamusta ang lovelife n’ya pero sa unang tingin, masasabing “blooming” s’ya.

Si Emy, na kasama ang asawa at ang bunsong anak. Biro n’ya, ‘di pa rin s’ya tumangkad. Lumapad lang. Nakakatuwang pagmasdan ang biruan nila ng bunso n’ya at ang pag-monitor n’ya kung nakakailang San Mig Light na ang asawa n’ya. Sa Malanday pa rin pala s’ya umuuwi.

Si Edel, na isang dentista. Sa Malinta ang klinika n’ya. Parang wala pa s’yang anak kung figure n’ya ang pag-uusapan pero sabi n’ya, makukulit daw ang tsikiting n’ya. Napangasawa n’ya pala si Alvis, kaklase namin noong elementary. (‘Di namin s’ya ka-section pero kaklase ko sa agricultural at industrial arts. Nasa brokerage s’ya.)

Si Fred, na taga-Project 8 na. Apat na ang anak. ‘Yong bunso n’ya, hinabol lang daw. Parang malaki ang pagitan mula sa pangatlo. Sila raw ang nagpi-print ng Meralco bills. S’ya ang pinakamalakas uminom ng beer pero parang ‘di nalalasing. Namumula lang na parang hipon.

Si Roman, na super proud sa kasamang asawa at dalawang anak. S’ya ang pinamalakas mang-asar at pinakamalutong tumawa. Sa banat n’ya, parang bumalik ang buskahan at kulitan noong high school. Parang negosyante yata s’ya at tutok sa pagpapalaki ng mga anak.

Si Elmer, na may tindahan (o hardware?) Kasama ang misis at ang anak. Bagets na bagets ang porma n’ya. Fit na fit. Confident din s’ya sa hikaw sa kaliwang tenga. Kahit chickboy pa rin ang dating, halata namang devoted s’ya sa asawa.

Si Rodel, na civil engineer. Nang tinanong ko s’ya kung maganda ang bahay n’ya, sabi n’ya hindi. Tanong ko, “Bakit?” Sagot n’ya, “Hindi maganda. Matibay.” ‘Yon daw ang sinisigurado n’ya sa mga nagpapagawa sa kan’ya. Lilindulin, babagyuhin, lilipas ang panahon pero t’yak na ‘di uuga ang pundasyong itatayo n’ya.

Balak sana naming isama si Mary Ann pero naka-dextrose s’ya. Marami sa amin, s’ya ang iniisip. Katulad ng dasal ng marami para kay Corazon Aquino, sana mabawasan ang sakit na binabata n’ya. Kaya nang matapos ang kainan at palaro at pagtugtog ng banda, may inilabas si Olive. Para ‘yon kay Mary Ann. May ilang items na ipapa-bid. ‘Yong malilikom na pera, ibibigay kay Mary Ann. Si Abby ulit ang punong-abala rito (bukod pa ‘to sa spectacular stint n’ya kasama ang banda. Sobrang galing ng tirada n’ya ng Butter Cup at Dancing Queen. Most-loved din ang Katrina Halili-inspired pantomime dance n’ya ng Careless Whisper, kasama na ang pagtatanggal ng bra at panty. Wow.)

Dito, si Zeny ang center of attention. S’ya kasi ang naatasang kumulekta ng pera. Ganito ang naging siste. Nagsimula ang lahat ng bid sa P100. So, ‘yong unang item, si Edel ang nanalo. Lagpas P300 yata. Malinaw na ang mechanics. Kaya nang inilabas na ang susunod, si Zeny ang unang nag-bid. Sigaw n’ya, “P150!” Tapos, nagkatinginan ang lahat. Walang humirit. Tawanan. Sa madaling salita, si Zeny ang nanalo. Tapos, third item. Parang ‘di natuto, sumigaw ulit si Zeny, “P150!” Nagkaisa ulit lahat. Walang sumunod. Ayun, si Zeny ulit. Sa parteng ‘to, humahagalpak na ang lahat sa katatawa. (Nang tanungin ko si Zeny kung kamusta ang lovelife n’ya, tiningnan lang n’ya ako nang diretso at saka sinabi, “Next question.”)

Huling inialok ni Olive ang isang Goldilocks cake (na regalo) sa kan’ya. Black Forest. Nagsimula ang bid sa P500. Binulungan ko ang sarili ko, “Para kay Agnes ‘to.” Ayun, bigla, may sinabi o may nasabi akong figure. Maraming zero. Sabi agad ni Abby, “Sold!” Nagpalakpakan.

Kinantahan namin ng Happy Birthday si Olive. Maganda ang cake n’ya. May p’wet na naka-design sa ibabaw. Sabi sa message, “We are always behind you!” Sa halip na mag-wish, nagpa-picture na lang si Olive habang tinatangkang dilaan ang p’wet sa cake. Namangha ang lahat sa haba ng dila n’ya. Sabi ko, “Grabe. Ang haba.” Sabi n’ya, “Dala ‘yan nang years of experience.” Hagalpakan.

Dumaan pa sila Olive kay Mary Ann para ibigay ang nalikom sa bidding pero hindi na ako sumama. Maaga pa kasi ang trabaho ko. Hindi man ako makita ni Mary Ann, t’yak ko namang maiintidihan n’ya ‘yon. Si Mary Ann pa.

Nang nasa b’yahe na kami pauwi, bumubuhos ang ulan. Tanong ng kapatid ko, “’Ya, iuuwi mo ba ang cake? Sagot ko, “Hindi. Iuwi mo na. Kainin n’yo nila Mama.”

Nang makarating ako sa bahay, binuksan ko ang bote ng nata de coco. Sa unang subo ko, naalala ko si Olive, si Mary Ann, ang iba pang mga kaklase namin, at ang iba pang matatamis na alaala ng lumipas na mga taon.

Ika-29 ng Hulyo, 2009
Cainta, Rizal

Memorya

Matagal ko nang balak i-close ang Friendster account ko pero nawawala lang sa memorya ko. Pakiramdam ko kasi, parang ‘di na bagay sa edad ko. Tapos, noong isang linggo, nakatanggap ako ng message. Galing sa kaklase ko noong high school. Meron daw Friendster group ang batch namin. Ilang attempts lang sa search engine, natagpuan ko agad ang Friendster group na sinasabi n’ya.

Parang tumigil ang mundo ko, tapos, hinila ako pabalik sa nakaraan. Kilala ko lahat ang kasaling accounts. Parang kailan lang, excited kami sa JS Prom tapos ngayon, marami na pala sa mga kaklase namin ang may mga anak na pupunta na sa JS Prom.

Natigilan lang ako nang mabasa ko ang thread tungkol kay Mary Ann Agnes Matos. Hindi katulad ng iba, wala s’ya sa abroad. Hindi katulad ng iba, wala s’yang matatag at matagumpay na karera. Hindi katulad ng iba, wala s’yang picture na bonggang-bongga. Malinaw ang sabi sa thread: may brain cancer s’ya. Nabasa ko ang testimonials ng mga anak n’ya, nagpapasalamat sila sa financial assistance na naibigay na ng ilan sa mga kaklase namin. Nabasa ko rin ang paghingi ng dasal para sa kan’ya, na parang ‘yon na lang ang magliligtas sa kan’ya.

Nitong Biyernes, nabalitaan kong pupunta sina Jennifer de Paz sa bahay nila Agnes ng Sabado. Nagpasabi agad ako na sasama. Kinabukasan, kami lang ni Jennifer ang nagkita. ‘Yong iba kasi, biglang hindi pup’wede. Tapos, ‘yong iba, nagpunta na raw pala noong gabi.

Habang ipit kami sa trapik, tinanong ko si Jennifer kung naalala pa n’ya ang dahilan ng pagkakagalit namin noong high school. Ang alam ko kasi, close kami. Dalawa sila ni Agnes sa pinakamalapit kong kaibigang babae. Pero bago mag-graduation, may nangyari at ‘yon, tinikis kong ‘di sila kausapin. Walang maalala si Jennifer. Basta ang sabi n’ya lang, isa ako sa mga lalaking napilit n’yang sumayaw ng swing sa school program. Magaling nga raw ako, e. Napakibit-balikat na lang ako. Nakalimutan ko na rin kasing marunong pala akong sumayaw. At swing pa.

Nang marating namin ang bahay ni Agnes, isang kamag-anak n’ya ang sumalubong sa amin. Kilala ‘yon ni Jennifer. Pinaupo muna kami kasi titingnan pa raw kung gising na si Agnes. Napuyat daw kasi dahil may dumalaw rin noong gabi at halos madaling-araw na umuwi. Nang senyasan si Jennifer ng kamag-anak, mabilis s’yang pumasok sa k’warto ni Agnes. Saglit, sinenyasan na rin ako ni Jennifer na sumunod.

Maliit ang k’warto ni Agnes. Eksakto lang ang haba ng kama n’ya sa loob. May dalawang upuan sa tabi ng kama. Umupo ako malapit sa ulunan ni Agnes. Sa may paanan naman pumuwesto si Jennifer. Parang may silver padding ang kisame ng kuwarto, para siguro mabawasan ang tagos ng init sa bubong. Sa may paanan ni Agnes, may mga santo. Pinakamalaki ang sa Birheng Maria. May mga kandila, bulaklak na plastik, Bibliya, at rosaryo.

Sa maliit na k’wartong ‘yon ni Agnes, umapaw ang napakalaking ngiti na isinalubong n’ya sa amin. Sabi ko, “Kilala mo pa ako?” Ilang beses na kasing nakadalaw si Jennifer sa kan’ya; samantalang ako, ngayon lang sumipot. Sagot n’ya, “Oo naman.” Tapos, sinabi n’ya ang pangalan ko. Nagkamayan kami. Mahigpit ang pisil n’ya sa kamay ko.

Unang bumangka si Jennifer. Pinag-usapan nila ‘yong grupong dumalaw noong gabi. Marami palang k’wentuhan. Sa huntahan nila, nalaman kong nagkikita-kita pa rin pala sila at talagang matindi ang bonding. ‘Yong iba pa nga, inaanak ang mga anak ni Agnes. Nalaman ko rin na kumuha pala sila ni Jennifer ng foreign service sa Lyceum. Marami pa silang pinagtsimisan pero ‘di ko na nasundan. Tumutok na kasi ako sa itsura ngayon ni Agnes. Kalbo na s’ya. Maga ang pisngi. Kulang ang ngipin (o ‘di s’ya nagpustiso). At sa pagkakaratay n’ya sa kama, halatang matagal na s’yang ‘di bumabangon.

Nang balingan ako ni Agnes, tinanong ko s’ya kung naalala pa n’ya ang dahilan nang pagkakagalit namin bago ang graduation. Ngumiti s’ya at tapos, rumatsada. Kasama raw ang ilan pang kaibigan naming babae, pinili nilang sundin ang ipinapagawa ng kalaban ko sa “honor roll”. Pakiramdam ko raw, nabalewala ako. Dahil daw matampuhin ako (at nasulsulan pa ng isang “kaaway” nila), nag-inarte na raw ako at hindi na sila kinausap. Panay daw ang padala nila sa akin ng mga sulat, pero ‘di ko ‘yon inintindi. Noong teachers’ day nga raw, pinadalhan nila ako ng roses, tanda ng paghingi ng sorry. Pero nagmatigas daw ako at ‘di ko tinanggap ang roses. Iyak daw nang iyak si Agnes noon. Alam daw n’yang matindi ang naging galit ko sa kan’ya (o sa kanila). Mas nagngitngit pa raw ako nang malaman kong ang kalaban ko ang nakakuha ng award na alam ng lahat ay para naman talaga sa akin. Sabi ko kay Agnes, “Hindi ko naaalala ‘yon.” Sagot n’ya sa akin, “Kung nakakabangon lang ako, maghahalungkat ako. Ipapakita ko ‘yong mga sulat mo sa akin. Nakatabi pa ‘yong mga ‘yon. Alam mo, ikaw ang pinaka-sweet na kaklase at kaibigan ko noong high school.” Pinigil kong maiyak. Banta nga ni Jennifer sa ‘kin, “’Wag kang magsisimula, ha. Tuloy-tuloy na ‘yan.”

Hinawakan ko ang kamay ni Agnes. Sinabi kong tuwing uuwi ako sa Valenzuela, dumidiretso ako sa Malinta kahit sa Karuhatan ako dapat bumaba. Nagbabaka-sakali kasi akong makikita ko s’ya sa tindahan nila ng halaman sa may MacArthur Highway, pag lagpas lang ng South Supermarket. Madalas kasing hinahatid namin s’ya doon pagtapos naming kumain ng lugaw malapit sa South Supermarket. Habang naglalakad kami, lagi kong napapansin ang p’wet n’ya na pagkalalaki-laki. Nang maging S4 si Agnes sa ROTC, mas naging prominente ang p’wet n’ya. Sabi ko kay Agnes, “Bakit kasi ang laki-laki ng p’wet mo, e?” Pero pagsabi ko ng “p’wet”, nabasag na ang boses ko at nangilid na ang luha mo. Mabuti na lang at may nagpasok ng softdrinks at tinapay, naiba ang ihip ng hangin.

Sinalo ulit ako ni Jennifer. Dinala n’ya ang usapan sa love affairs noong high school kami. Sa mga bitaw ni Agnes, lumabas na tulay o saksi pala s’ya sa napakaraming ligawan. Alam na alam pa rin n’ya kung sino ang na-involve kanino. Muntik na akong masamid nang balingan n’ya ako. Sabi ni Agnes, “’Di ba na-inlove kay “ano”?” Sinabi n’ya ang pangalan ng babae. Sabi ko, “Hindi, a. Crush lang ‘yon.” Salo n’ya, “Hindi. Tinamaan ka sa kan’ya. Kaya lang, pinagtatawanan ka n’ya noon. Sabi kasi nila, bakla ka. Pero sabi ko, hindi ka bakla. Talagang gano’n ka lang. Mahinhin.” Nagtawanan kami. Paliwanag ko, “Alam ko namang pinagtatawanan n’ya lang ako kasi ‘di naman ako pogi. Lalampa-lampa pa ako noon. Mukhang madungis pa.” Dagdag n’ya, “Ang suspetsa nga nila, si “ano” ang crush mo. O kayo ni “ano” ang mag-ano kasi close kayo.” Sinabi n’ya ang pangalan ng lalaki. Dugtong ko, “Hindi, a. Talagang close lang kami.” Hinawakan ako ni Agnes sa kamay at tinanong, “Bakit ba kasi wala ka pang asawa?” Sabi ni Jennifer, “Marami pa kasi s’yang obligasyon.”

Gusto ko sanang sabihin kay Agnes ang totoong dahilan kung bakit wala pa akong asawa pero biglang dumating ang nanay n’ya at nakinig sa usapan namin. Sumilip din ang mga anak n’yang babae, halos dalagita na ang panganay. “’Di ba nagkaroon ka pa ng isang crush?” sabi ni Agnes sa akin. “Ay, oo. Pero pinahiya at pinagtawanan din ako noon. Tapos, ‘yong pinsan n’ya, nilait ako. Pinagkalat pa na may putok ako. ‘Di ba tinanong ko pa nga kayo kung totoong may putok ako?” sagot ko kay Agnes. “Tawas! Pinagamit kita ng tawas! Pero teka, bakit mukhang mabango ka na ngayon? Epektib ba talaga ang tawas?” hirit ni Agnes. Humagalpak kami ng tawa. “Hindi ka galit sa kanila?” tanong ni Agnes. “Kanino? Kina “ano” at “ano”?” paglilinaw ko. “Oo, sa kanila,” diin ni Agnes. Umiling ako. Sinabi kong tumanda na ako. Binago na ng panahon. Hindi na ako matampuhin o mapagtago ng hinanakit. Hindi na rin ako nakukuha sa sulsol. Isa pa, anuman ang naging palagay o pagtingin nila sa akin, sa huli, ako pa rin ang gagawa at pipili nang magpapasaya sa akin at ng bubuo sa akin bilang tao. Tumango lang si Agnes, paulit-ulit.

Sandali pa, pumasok ang bunsong anak ni Agnes. Tumabi ‘yon sa kan’ya, parang naglalambing. Sabi ni Jennifer, “Mukhang mama’s boy ‘yan, a.” Sabi ni Agnes, “Hindi. Mas malapit ‘to sa tatay. Kaya lang, simula nang may mga dumadalaw sa akin, sinasabihan s’ya na bantayan ako. Kasi, kukunin daw ako ng mga bisita.”

Kinausap si Jennifer ng nanay ni Agnes. Ako naman, kinausap ni Agnes. Sabi ni Agnes, “Alam mo ba, ‘tong bunso ko ang dahilan kaya pinipilit kong mabuhay. Maliit pa kasi s’ya. Mahirap ang mawalan ng nanay.” Pinisil ko ang kamay ni Agnes. Parang sasabog ang dibdib ko. Narinig ang pangamba ng isang ina. Walang makapagpapakalma sa pangambang ‘yon kung ‘di matinding pananampalataya lang.

“Sabi ng duktor, halos ga-mais lang ‘yong nakita nila sa ulo ko. Pero dalawa yata. Tapos, meron din dito sa dibdib ko,” paliwanag sa akin ni Agnes. “Bakit ‘di ka magpa-opera?” dugtong ko. Umiwas nang tingin si Agnes. May sinabi s’ya tungkol sa gamot at cobalt treatment at kung paanong ikinahihina n’ya ‘yon. Hindi na nga rin s’ya makalakad dahil doon. Sinabi n’ya ring nakakuha na rin sila ng second opinion. “’Yong laki na lang nang pananampalataya ko ang tutunaw sa ga-mais na nasa ulo ko.”

Tinanong ko kung ano na ang kundisyon n’ya ngayon. Umiinom na lang daw s’ya ng pain killers para tapatan ang pagsakit ng ulo n’ya, ng likod, ng dibdib. Hindi ko alam kung ginusto ng langit ang kalagayan o ang kinahinatnan ni Agnes ngayon. Pero iisa lang ang natitiyak ko, hindi nasira, hindi naigupo, ng ga-mais na cyst ang utak at puso ni Agnes. Kung sino pa ang may kanser sa utak, s’ya pa ang may pinakamalinaw na alaala ng mga nakaraan. Kung sino pa ang may tama sa dibdib, s’ya pa ang may puso para umiintindi, magpatawad, at magmahal.

Marami pa kaming napag-usapan. Tungkol sa buhay-buhay ng mga kaklase namin. Tungkol sa mga naging teacher namin. Tungkol sa grand reunion namin. Nang nagpaalam na kami ni Jennifer, naisipan naming magkuhaan ng pictures. Nang kami na ni Agnes ang kukunan ni Jennifer, hindi binitiwan ni Agnes ang kamay ko. Mahigpit ang hawak n’ya. Naramdaman ko ang init, ang lakas, ang buhay.

Mabuti na lang at ‘di ko na-close ang Friendster account ko. Nang pauwi na ako, tiningnan ko ang mga kuha ni Agnes, ang mga kuha namin. Naalala ko ang sinabi ko sa kan’ya bago namin kinuha ‘yon, “O, Agnes, magsuklay ka na.” Ngumiti lang s’ya. Alam n’yang likas sa akin ang magbiro. Ang mang-asar. Tapos, sinundan ko pa ‘yon, “Ano bang shampoo mo ngayon?” Ngumiti ulit s’ya. Matamis. Nakuha ng kamera ang mga ngiting ‘yon na hinding-hindi mabubura sa aking memorya.

Ika-17 ng Mayo, 2009
Cainta, Rizal

Linggo

Planado ang Linggo na ‘yon. Gumising kami ng alas-otso. Naglaba at naglinis ng bahay. Nilagang baboy ang tanghalian tapos may isang oras na pahinga. Dahil may meeting ako ng alas-k’watro, dumating kami nang mas maaga ni Bernil sa Gateway para makapaghanap pa ng regalo. Graduation kasi ng isang kaibigan. May pa-party s’ya ng alas s’yete. Nakakahiya namang wala kaming bitbit.

Pag baba namin ng LRT2, papasok sa Gateway, may nakita kami kaagad na p’wedeng pangregalo pero sabi ko, babalikan na lang namin. Baka kasi may mas maganda pa at mas mura sa loob ng mall. Tapos, bigla naming nakasalubong si Glenn Sevilla Mas. Dahil ilang linggo na ring ‘di kami nagkita, automatic ang naging huntahan namin. Napansin ko ang namumulang sugat n’ya sa noo. Sabi n’ya, pareho na raw sila ngayon ni Harry Potter. May marka. Sabi ko naman, kung kay Harry Potter, korteng kidlat; ang sa kanya, korteng sumabog na kulog. Hindi na namin inisip kung may sense ba ‘yon basta humagalpak na lang kami ng tawa. Tapos, niyaya ko s’yang samahan kami sa paghahanap ng pangregalo. Hindi naman s’ya tumanggi.

Nagpunta kami sa isang mamahaling bookstore. Pero mahigit isang libo ang presyo ng librong tumawag sa pansin ko. Lumipat kami sa video shop. May DVD collection na swak na swak sana pero kahit naka-sale, aabot pa rin ng halos isang libo. Nang tumunog ang celphone ko, umakyat na kami sa may Foodcourt para puntahan ko ang ka-meeting ko. Iniwan ko muna sila ni Bernil. Humanap sila ng isang mesa at doon pumuwesto.

Nang halos kalahating oras na akong nakikipag-meeting, biglang lumapit si Glenn sa kinauupuan namin. Pinakita n’ya sa kausap ko ang picture n’ya sa celphone n’ya. Duguan. Putok ang noo. Hindi alam ng kausap ko kung saan s’ya kukuha ng reaksyon. Parang sinenyasan ko yata si Glenn na umalis muna kaya nadispatsa ko s’ya agad. Sinabihan n’ya lang ako na bilisan ko kasi gutom na s’ya.

Nang natapos ang meeting ko, kumakain na s’ya habang panay pa rin ang kuwento kay Bernil. Pag-upo ko, sinabi ni Bernil na bibili s’ya ng pagkain namin.

Bago sumubo si Glenn, sinabi n’ya sa akin, “Alam mo, isa ka sa limang tinext ko noong naaksidente ako. Nagpadala pa nga ako ng picture ko, e.” Nawindang ako. Ngayon, alam ko na kung bakit n’ya ako sinugod sa gitna ng meeting ko. Sabi ko, “Ha? Wala akong natanggap. ‘Yong text lang ni Tim Dacanay ang nakuha ko. Sabi n’ya, nabangga raw ‘yong sinasakyan mo pero ayos ka naman daw. Bakit, seryoso ba?” Stupid ang tanong na ‘yon kasi biglang bumanat si Glenn. Nakaupo raw s’ya sa unahan ng FX, tapos, nakaidlip yata ang driver. Sa isang iglap, sumalpok ang FX sa isang puno. Dahil ‘di s’ya naka-seat belt, tumama ang noo n’ya sa salamin. Na-shatter ang salamin. Mabuti at ‘di n’ya suot ang eyeglasses n’ya. Kung nagkataon, mas malala pa ang nangyari sa kan’ya. Habang umaagos ang dugo sa mukha n’ya, hinanap n’ya ang gamit n’ya at celphone. Sa ospital, nalaman n’yang kolorum pala ang FX. Tapos, dahil medyo may edad na ang driver, dinaan nito sa drama si Glenn. Si Glenn tuloy ang sumagot ng lahat ng gastos sa pagpapagamot. Bagama’t bugbog ang katawan ni Glenn, matindi ang tama sa noo at ulo n’ya. May mga bubog pa ngang tinanggal sa anit n’ya.

Nang mauubos ko ang burger na binili ni Bernil, bigla kong naisip na muntik na pala akong nawalan ng kaibigan. Kung nagkataon pala, sa lamay ko na lang maririnig ang kuwento ni Glenn. Morbid pero napag-isip ako. Nabundol ako noong nasa second year high school ako. Nag-overtake ang jeep. Napuruhan ako sa beywang tapos tumama ang baba ko sa isang nakausling bakal. Sugat. Tulala ako nang sinakay sa jeep at sinugod sa ospital. Nakita ko na lang ang nanay ko na humahagulgol. Hindi ko na maalala kung ano ang nangyari pero parang nakipag-areglo ‘yong driver. Ngayon nga, iniisip ko, parang may nawala akong “time”. Iniisip ko na baka matagal akong nawalan ng malay at naka-confine lang sa ospital at umaandar ang mundo. Hindi naman ako makapagtanong sa nanay ko kasi, ngayon, mukhang mas malakas pa ako sa kalabaw.

Sabi ni Glenn, nang i-post daw n’ya sa Facebook ang mga kuha n’ya noong naaksidente s’ya, may nag-akalang make-up ‘yon para sa isang play na kasama s’ya. Sa mga katulad kasi naming manunulat at nasa teatro, madalas, dinadaan namin sa pagka-OA ang lahat.

Habang sinisimot si Glenn ang softdrinks n’ya, nagdasal ako nang tahimik. Nagpasalamat ako dahil malakas na ngayon si Glenn at humahataw sa pagkukuwento. Sino nga ba ang mag-aakalang p’wede palang sirain ng isang aksidente ang lahat ng pinaghandaan, pinaghirapan, at pinagplanuhan natin. Traydor ba talaga ang buhay?

Saglit pa, binalikan namin ang pang-regalong una kong nakita. Binili ko ‘yon at pinabalot nang maganda at inilagay sa bag ko. Niyaya namin si Glenn na sumama sa pa-party pero tumanggi na s’ya. Medyo masakit pa raw ang sugat n’ya sa noo. Nangako na lang akong sasamahan ko s’ya sa Sabado sa St. Luke’s para magpa-CT scan. Mabuti na rin kasing makasigurado na hindi naalog ang utak n’ya.

Nakarating kami sa pa-party ng kaibigan kong bagong graduate. Kumain kami. Sangkatutak. Uminom. Nakipagkuwentuhan. Nang mag-a-alas-onse na, nag-French exit na kami. Pagdating namin sa bahay, binuksan ko ang bag ko. Tumambad sa akin ang regalong binili ko. Natawa ako. Hindi naman siguro masama, kung paminsan-minsan, magiging ganito ang Linggo ko.

Ika-16 ng Mayo, 2009
Cainta, Rizal

Istorya

Noong isang taon, mga bandang Oktubre yata, nagising ako dahil sa sunod-sunod na mga text. Nagulantang na ang diwa ko kahit mga isang oras pa dapat akong magpapainin. Nang basahin ko, pare-pareho ang sinasabi. Nakita raw nila ako sa TV. Kinukumpirma kung ako nga ‘yon.

‘Yong ibang kakilala ko at alam kong mahalagang mapanatili ang respeto nila sa akin, sinagot ko nang matino. Sabi ko, “A, siguro sa Camera Café ‘yon sa S’yete. Bagong season na kasi namin. Nang napadalaw ako sa shooting, pina-eksena ako sa likuran. Kunwari may business ako habang bumibirada at nagkakape ang mga bidang artista sa bandang unahan, malapit sa kamera.” Sabi nila, “Uy, nagsusulat ka pala ro’n.” Gusto raw nila at magaling ang show at fan sila. S’yempre, sa bilis kasi ng andar ng closing credits, s’werte na nga lang kung mapansin nila ang pangalan ko bilang writer. So, tinapos ko ang text sa kanila sa isang tenkyu na may smiley sa dulo.

‘Yong ibang kaibigan ko na alam ko namang nangungulit lang dahil naka-unlimited text, sinagot ko nang patarantado. Sabi ko, “Abangan n’yo uling ipalabas pero siguraduhin n’yo, nakaupo kayo nang mas malapit sa TV. Dapat ‘wag kayong kumurap. Titigan n’yong mabuti ang mukha ko. Pag medyo payat, ako na ‘yon.” Hindi na nila ako sinagot at na-enjoy ang natitirang minuto bago ako bumangon.

Nang panoorin namin ang bagong season ng Camera Café, nakita ko ang episode kung saan umeksena ako. Sa bilis at sa layo ko sa kamera, imposibleng may makakilala sa ‘kin. Asar na asar talaga ako. Nahiya naman akong magtanong kung ano talaga ‘yong napanood nila sa TV. Baka sabihin nila, “Hindi pala ikaw ‘yong napanood namin. Mas chubby kasi ‘yon, e. Ikaw, payat.”

Ipokrito ang magsasabi na hindi nila pinangarap ang sumikat o makaangat man lang o maging bida o maging tampok ng usapan, kahit sandali lang. Kapag may dalawang taong nag-usap, laging darating ang pagkakataong magtatangka ang isa sa kanila na makipagtaasan ng ihi, sa anumang paraan. Halimbawa, sabi ng isa, “Alam mo, sira ang araw ko.” Hirit naman ng isa, “Ay, naku, hintayin mo ang kuwento ko. Mas grabe ang araw ko.” Kapag nangyari ‘yon, patunay na ‘yon na gusto ng huling himirit na higitan ang sinabi ng una. Ibig sabihin, gusto n’yang mas makaungos. Katumbas ng pag-ungos ang pagsikat o pag-angat o pagiging bida o pagiging tampok.

Nang minsang kunin akong trainer ng isang TV talent search para sa power hosting segment nila, lumabas ako sa kamera. Nagbigay ako ng opinyon kung sino sa mga kalahok ang magaling at kung sino ang walang binatbat. Dahil panay close-up ang kuha sa akin at medyo natagalan ang exposure ko, maraming nakapansin sa TV appearance ko na ‘yon. Ayun, biglang pinag-usapan ako sa kalyeng tinitirahan ko. ‘Yong kapitbahay ko na halos limang taon ko nang dinadaan-daanan, bigla akong kinausap. Bati n’ya, “Nakita kita sa TV. Bigatin ka pala.” Hindi ko alam kung ang credibility ko bilang trainer ang tinutukoy n’ya o kinukutya n’ya ang “laki ng presence ko” sa screen. Tapos, noong umuwi ako sa amin sa Valenzuela, nakita ko ‘yong nanay ng kaklase ko sa Grade 1. Ipinapapasok sa akin ang anak n’ya sa TV station. Nang tinanong ko kung bakit, mabilis akong sinagot: “Lumabas ka kasi sa TV. T’yak, may koneksyon ka.” Umabot din nang ilang buwan ang reference sa TV appearance ko na ‘yon. Natigil lang ‘yon nang minsang nanigaw ako at nagsabing hindi ako nakikipag-beso-beso sa mga artista. Period.

Noon namang bumandera ang pangalan ko sa isang episode ng “Maalaala Mo Kaya,” surreal na ang naging karanasan ko. Lahat ng mga nakapanood noon, binabraso ako. Ikukuwento raw nila sa akin ang buhay nila basta siguraduhin ko lang daw na ‘yong sikat ang gaganap. Kapag tinanong ko naman kung ano ang drama ng buhay nila, iiwas sila nang tingin at saka hihirit kung cash ang bayaran.

Aminado akong pangarap kong sumikat, pero hanggang ngayon, hindi ko pa alam sa kung paanong paraan o sa anong dahilan. Hindi ko rin alam kung mapapangatawanan ko ‘yon kung sakaling magkatotoo. Inilagay ko sa kukote ko na ang kasikatan ay bunga ng pagtitiyaga, galing, at pagkontrol sa paglaki ng ulo.

Ilang linggo na ang nakakalipas nang makatanggap ako ng isang Facebook message. Pinapa-click sa akin ang isang You Tube link. Nakakatuwa raw. Binalewala ko lang hanggang sa mat’yempuhan ako online ng nagpadala. Kinulit ako. Ayun, napa-click ako bigla. Hindi ko inaasahang makukuha ko sa link na ‘yon ang paliwanag sa sunod-sunod na mga text na gumising sa akin noong Oktubre.

CLICK THIS:
http://www.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fwatch%3Fv%3D_Z7oYHJcVeQ%26feature%3Drelated&h=8abdfaafea6bfb7be97175c9be45cd88

Minsan pala, kahit naglalakad ka lang, p’wedeng maging dahilan ‘yon ng pagsikat mo. Bigla.

Ika-15 ng Mayo, 2009

Cainta, Rizal